Historia

Zielonogórski klub koszykarski powstał w 1946 roku – od początku nie nazywał się jednak Zastal, a Klub Sportowy Zieloni. Występował w rozgrywkach poznańskiej klasy B, a po jej wygraniu grał w klasie A.

Kolejne lata przynosiły zmiany nazwy – klub przekształcił się na Wagmo Zielona Góra, później występował jako Stal Zielona Góra, potem w końcu zaczął występować jako Lechia Zielona Góra i pod tym szyldem regularnie występował w ówczesnej III lidze. W początkach lat 60. XX wieku zespół walczył o awans do I ligi, a sama Lechia pozostawała czołowym zespołem w województwie.

Przed rozpoczęciem rozgrywek ligowych w sezonie 1966/1967 Polski Związek Koszykówki dokonał reorganizacji rozgrywek, dzięki czemu zielonogórska drużyna zaczęła grać w reaktywowanej II lidze, odpowiedniku dzisiejszej pierwszej ligi.

Dwa sezony później Lechia przemianowała się na historyczną dla wielu zielonogórzan nazwę Zastal Zielona Góra.

Zastal występował na drugim poziomie rozgrywkowym (z dwoma rocznymi przerwami na spadki do niższej ligi w sezonach 72/73 oraz 79/80) do końca sezonu 1983/1984, gdy zwyciężył w rozgrywkach i pierwszy raz w historii awansował do najwyższej klasy rozgrywkowej w Polsce. Historyczny sezon, w którym Zastal awansował do ekstraklasy był również pierwszym, w którym zespół miał dodani bilans zwycięstw i porażek – wygrał aż 29 z 36 spotkań. Sam awans został przypieczętowany w hali zielonogórskiej Novity przy nadkomplecie publiczności – w decydującym meczu Zastal pokonał Spójnię Stargard Szczeciński.

Zielonogórska drużyna zadomowiła się w najwyższej klasie rozgrywkowej na kilka sezonów zajmując miejsca głównie w środku stawki. Dopiero w sezonie 1992/1993 Zastal otarł się o podium kończąc rozgrywki na czwartym miejscu (ulegając w walce o brąz drużynie ASPRO Wrocław). Kolejne sezony nie przynosiły sukcesów, a w 1996 drużyna spadła do drugiego poziomu rozgrywkowego.

Do ekstraklasy Zastal powrócił dwa lata później, jednak znów walczył głównie o utrzymanie.

W sezonie 1999/2000 drużyna opuściła ekstraklasę, a w kolejnym została zdegradowana do grupy północnej II ligi, zajmując 15. miejsce w drugoligowych rozgrywkach. Problemy finansowe sprawiły, że Zastal po raz pierwszy w swojej historii spadł do III ligi.

Sportową Spółka Akcyjna Grono została założona 23 lipca 2001 roku – która po aprobacie PZKosz oraz porozumieniu z Klubem Sportowym „Zastal” – przejęła prawo do gry w II lidze koszykówki mężczyzn.

Już w kolejnym sezonie zielonogórzanie awansowali do I ligi gdzie występowali przez siedem kolejnych sezonów. Koszykarzy regularnie występowali w rundzie play-off, trzykrotnie będąc o krok od awansu do ekstraklasy. W sezonie 2009/2010 zespół zajął 2 miejsce w rozgrywkach I ligi i zyskał prawo występów w Polskiej Lidze Koszykówki. Występuje w niej nieprzerwanie od sezonu 2010/2011.

Sezon 2010/2011
Mocny debiut Zastalu w ekstralidze

W tym sezonie zielonogórski beniaminek w rozgrywkach TBL zaprezentował się nadzwyczaj udanie. Drużyna Zastalu była objawieniem polskiej koszykówki. Zielonogórzanie po awansie sprawili wiele niespodzianek wygrywając z potentatami ligi takimi jak Asseco Prokom Gdynia, Trefl Sopot czy Anwil Włocławek. Dobre wyniki sportowe, nowa hala wybudowana w Zielonej Górze przyciągnęły w debiutanckim sezonie na trybuny wielką rzeszę fanów, dzięki którym beniaminek miał największą frekwencję w kraju ze wszystkich sportów halowych w Polsce. Ten sezon pokazał, że w polskiej koszykówce pojawił się nowy ośrodek koszykarski, który prężnie się rozwija i w następnych sezonach zagrozi najlepszym.

Sezon 2011/2012
Historyczny sezon, Zastal z brązowym medalem

Ten sezon dla zielonogórskiej koszykówki okazał się historyczny. Pierwszy medal, pierwszy awans do europejskich pucharów to coś czego Zielona Góra, nigdy nie przeżywała w przeszłości. Brązowy medal zdobyty po fantastycznych meczach z Turowem Zgorzelec, osiągnięcie po raz kolejny największej frekwencji na trybunach w Polsce potwierdzenie prawidłowego kierunku rozwoju klubu to osiągnięcia tego sezonu, sezonu, który rozpoczął dominację naszego klubu w polskiej koszykówce.

Sezon 2012/2013
Eurocup wkracza do Zielonej Góry, Stelmet Mistrzem Polski

Sezon 2012/2013 pokazał, że marzenia mogą stać się rzeczywistością, pozyskanie przed sezonem sponsora tytularnego firmy Stelmet dało moc jakiej koszykówka w Polsce jeszcze nie widziała. Mocny skład, wspaniałe występy w europejskich pucharach, przekonujące zwycięstwa w półfinale i finale Tauron Basket Ligi udowodniły , że w tym sezonie Stelmet Zielona Góra był o klasę lepszy od pozostałych zespołów, był bezsprzecznie najlepszą polską drużyną i zasłużenie po raz pierwszy w historii zdobył tytuł Mistrza Polski oraz udział w najważniejszych europejskich rozgrywkach - Eurolidze.

Sezon 2013/2014
Euroliga w Zielonej Górze

Mistrzowski tytuł z roku poprzedniego dał drużynie możliwość sprawdzenia się w najlepszej koszykarskiej lidze Europy - Eurolidze. Zespół ściągnął dwóch zawodników z NBA - Christiana Eyengę oraz Craiga Brackinsa. Do Łukasza Koszarka dołączyli jego koledzy z reprezentacji Polski - Adam Hrycaniuk i Przemysław Zamojski. Debiutancki sezon w Eurolidze zakończył się jedynie dwoma zwycięstwami: z Bayernem Monachium oraz Montepaschi Siena. Po odpadnięciu z Euroligi zespół grał w rozgrywkach Eurocup. Niestety europejskie wojaże odcisnęły piętno na wynikach w lidze polskiej - choć zespół awansował do finału Tauron Basket Ligi, to przegrał w nich z Turowem Zgorzelec.

Sezon 2014/2015
Puchar Polski i Mistrz Polski

To był niesamowity sezon. Pełen nieoczekiwanych zwrotów akcji i emocji. Już w jego trakcie Andrzeja Adamka na stanowisku pierwszego trenera zastąpił Sašo Filipovski. Szkoleniowiec odmienił grę drużyny, która nie przegrała żadnego meczu we własnej hali w całym sezonie. Stelmet BC w finałach, ze stanu 0:2, doprowadził do wygranej w serii 4:2 i powrócił na tron Mistrza Polski. W międzyczasie, po raz pierwszy w historii, zdobył też Puchar Polski.

Sezon 2015/2016
Obrońcy tytułu w Top 8 Eurocup

Kolejny wspaniały sezon, który na trwale zapisał się w historii klubu. Obrona tytułu mistrzowskiego we wspaniałym stylu - bilans 10-0 w play offach mówi sam za siebie. Do tego finał Pucharu Polski, Superpuchar Polski, występy w Eurolidze i pięć wyjazdowych zwycięstw w Eurocup, w którym Stelmet BC doszedł do ćwierćfinału, a więc znalazł się w gronie ośmiu najlepszych drużyn Pucharu Europy!

Sezon 2016/2017
Mistrzostwo Polski po raz czwarty

To kolejny przełomowy sezon w życiu Klubu. Za sterami Drużyny zasiadł debiutant - Artur Gronek, który do tej pory pełnił rolę asystenta kolejno Mihailo Uvalina, Andrzeja Adamka i Sašo Filipovskiego. Dodatkowo sam zespół miał zadebiutować na parkietach Koszykarskiej Ligi Mistrzów - nowych dla siebie rozgrywkach. Młody i ambitny szkoleniowiec, wraz z zespołem, poradził sobie znakomicie - Stelmet BC zdobył czwarte w historii mistrzostwo, drugi w historii Puchar Polski, a na europejskich parkietach zebrał bezcenne doświadczenie.

Sezon 2017/2018
Doświadczona drużyna z problemami

To miał być sezon pod znakiem ewolucji, a nie tak popularnej rewolucji. Skład wzmocniono bardzo doświadczonymi i utytułowanymi zawodnikami – kontrakt z zespołem podpisali Martynas Gecevicius (reprezentant Litwy) oraz Edo Murić, słoweński Mistrz Europy. Niestety w pierwszej połowie sezonu drużyna nie grała zbyt dobrze i trenera Gronka zastąpił Andrej Urlep. Nie przyniosło to spodziewanego rezultatu i choć drużyna wyszła z grupy w rozgrywkach Champions League Basketball, to odpadła w pierwszej fazie pucharowej. W lidze polskiej drużyna zajęła czwarte miejsce.

Sezon 2018/2019
Debiut w lidze VTB

Szansę poprowadzenia zespołu dostał Igor Jovović, utalentowany trener z Bałkanów. W 2018 roku renomowana VTB League zaproponowała naszemu zespołowi udział w jej rozgrywkach. Debiut nie wypadł okazale, choć skład został przemodelowany w nadziei na okazały wynik – drużyna zajęła trzynaste miejsce w bogatej, wschodniej lidze. W rozgrywkach Energa Basket Ligi utrzymała status quo – zajęła czwartą lokatę.

Sezon 2019/2020
Piąte złoto dla Zielonej Góry

Po nieudanej przygodzie w lidze VTB klub obrał inny kierunek – postanowił dać szansę graczom, którzy są młodzi i głodni sukcesu. Zatrudniono również nowego trenera – został nim Żan Tabak, który jako gracz zdobył mistrzostwo NBA. Jak okazało się na koniec sezonu – wszystkie decyzje były trafne. Drużyna znacząco poprawiła swoje osiągnięcia w VTB League i została sklasyfikowana na szóstej lokacie. Jeszcze lepiej było w lidze polskiej – zielonogórska drużyna zdobyła Mistrzostwo Polski po raz piąty w swojej historii.

Sezon 2020/2021
Drugie wicemistrzostwo Polski

Runda zasadnicza w wykonaniu Enei Zastalu BC Zielona Góra była prawie idealna. Zespół Żana Tabaka z trzydziestu spotkań rozegrancyh na parkietach Energa Basket Ligi wygrał aż 27. Niestety w finale play-off zielonogórska drużyna znalazła pogromcę, jednak srebrny medal mistrzostw Polski nadal pozostaje sukcesem. W rozgrywkach ligi VTB byliśmy świadkami kolejnego historycznego sezonu - Enea Zastal BC zajął ostatecznie szóste miejsce, jednak mogliśmy zobaczyć wielkie zwycięstwa z drużynami z Moskwy - w starciu z naszą drużyną poległy takie potęgi jak CSKA czy Khimki. Do Zielonej Góry trafiły również nagrody za zwycięstwa w Superpucharze i Pucharze Polski.

Okres ten nazywany jest „złotą erą zielonogórskiej koszykówki”. Wiążą się z nim największe sukcesy w ponad 70- letniej historii klubu:

• Sezon 2011/2012 – Brązowy medal Mistrzostw Polski
• Sezon 2012/2013 – Mistrzostwo Polski
• Sezon 2013/2014 – Srebrny medal Mistrzostw Polski
• Sezon 2014/2015 – Mistrzostwo Polski
• Sezon 2015/2016 – Mistrzostwo Polski
• Sezon 2016/2017 – Mistrzostwo Polski
• Sezon 2019/2020 – Mistrzostwo Polski
• Sezon 2020/2021 – Srebrny medal Mistrzostw Polski